Parzenie kawy to proces, który w większości metod wymaga zaangażowania człowieka. Nawet korzystając z ekspresu automatycznego trzeba pamiętać o dosypywaniu ziaren, dolewaniu wody, odkamienianiu urządzenia czy wymianie filtra. Ważny jest dobór ziaren, stopnia zmielenia, czasu parzenia i temperatury wody. W przypadku ekspresów automatycznych użytkownik nie musi przejmować się tempem zalewania, mieleniem czy odmierzaniem porcji kawy. Wykonuje to za niego urządzenie. Z kolei parząc alternatywnie czy z wykorzystaniem ekspresu przelewowego masz większą kontrolę nad procesem parzenia. Tutaj jest większe pole do eksperymentowania. Sprawdź, które metody parzenia są dla Ciebie, zobacz porównanie ekspresów do kawy i znajdź sposób na idealną kawę!
Ekspres przelewowy kontra ekspres ciśnieniowy – mechanizm działania i różnice w smaku kawy
Ekspres do kawy to urządzenie, które przyspiesza i ułatwia proces parzenia. Na rynku można znaleźć modele przelewowe lub ciśnieniowe. Z kolei ciśnieniowe dzielą się jeszcze na automatyczne i ekspresy kolbowe. Te pierwsze to zwykle wybór do gospodarstw domowych, drugie najczęściej znajdziesz w kawiarniach.
Ekspres przelewowy ma prosty mechanizm. Do jednego zbiornika wlewa się zimną wodę. W miejscu do tego przeznaczonym umieszcza się filtr i wsypuje odpowiednio zmieloną i wypaloną kawę. Woda jest podgrzewana do temperatury około 90–95°C, a następnie unosi się do góry i kapie na zmieloną kawę, przesączając się już przez filtr do dzbanka jako gotowy napar. Naczynie może być termosem a może też być szklane i stać na podgrzewanej podstawce, która zapobiega wychłodzeniu naparu. Proces ten zajmuje zwykle kilka minut. Zapewnia dobrą ekstrakcję ziaren, łagodniejszy smak, który pozwala na delektowanie się smakiem czarnej kawy bez dodatków. Taki napar, ze względu na pojemność i czas parzenia ma wyższe stężenie kofeiny, która jest uwalniana stopniowo. Espresso pijemy zazwyczaj około 20-40 ml, a kawy przelewowej wypijamy pełen kubek. Ekspres przelewowy sprawdzi się wszędzie tam, gdzie jednorazowo trzeba zaparzyć większe ilości – w domu, biurze czy kawiarni. Ta metoda parzenia kawy daje klarowny, brązowy napar.
[product category_id="24" limit="4"]
Ekspres ciśnieniowy podgrzewa wodę, która przelatuje przez zmielone ziarna pod wysokim ciśnieniem. Parzenie kawy odbywa się znacznie szybciej. Przygotowanie espresso o pojemności 30-40 ml zajmuje około 25–30 sekund. Ekspresy ciśnieniowe automatyczne oferują możliwość parzenia nie tylko kaw czarnych (espresso, americano, lungo, ristretto, long coffee), ale także mlecznych – cappuccino, latte czy espresso macchiato. Espresso powinno mieć na górze charakterystyczną piankę – cremę. Kawa z ekspresu ciśnieniowego jest mniejsza objętościowo, skoncentrowana, ma mniej kofeiny, niż kubek kawy przelewowej, ale tekstura jest gęstsza.
Ile to kosztuje – cena zakupu, czas i obsługa urządzeń
Wiele zależy od tego na jaki model i markę się decydujesz. Proste, domowe ekspresy do kawy przelewowe zwykle są tańsze niż automaty i przeżyją znacznie dłużej. Kwota zależy głównie od funkcji i możliwości urządzenia. W koszty eksploatacji ekspresu przelewowego wchodzi kawa, filtry i środki do odkamieniania. Oprócz kawy do ekspresu kolbowego czy automatycznego musimy dodać: filtry do wody, środek do odkamieniania, preparat do czyszczenia układu kawy i systemu spieniania mleka.
[product category_id="33" limit="4"]
Ekspres przelewowy parzy kawę wolniej niż automat ciśnieniowy. Czas obsługi jest zbliżony do użytku urządzenia kolbowego. Ekspres ciśnieniowy wymaga więcej uwagi, jeżeli chodzi o zadbanie – wężyki z systemu spieniającego trzeba płukać po każdym użytkowaniu praktycznie od razu. Procedurę czyszczenia czy odkamieniania wykonywać zgodnie z instrukcją. Trzeba również pamiętać o wylewaniu skroplin i usuwaniu „ciasteczek” czyli sprasowanych dysków kawy, które trafiają do pojemnika. W przypadku kolbowego modelu dochodzi również czyszczenie kolby i grupy zaparzającej. Wybór ekspresu do kawy to w dużej mierze kwestia indywidualna – zależy od potrzeb, chęci zaangażowania się w proces, budżetu czy liczby parzonych jednocześnie kaw.
Dla kogo jest drip, a dla kogo ekspres ciśnieniowy?
Alternatywą dla ekspresu przelewowego jest dripper. To niewielkie urządzenie, które ma kształt stożka z wypustkami (tak samo jak miejsce parzenia w ekspresie przelewowym). Stawia się je na naczyniu, wkłada filtr, wsypuje kawę i zalewa. Tutaj każdy krok odbywa się manualnie. Tempo lania wody, temperatura, ilość ziaren, czas parzenia – na każdy z tych aspektów ma wpływ użytkownik. To doskonała alternatywa dla tych, którzy lubią sam proces parzenia i chcą z niego zrobić prawdziwy rytuał. Jaka kawa z dripa powstanie? Klarowna, lekka, kwaskowa, owocowa, kwiatowa. W naparze wyczujesz wszystkie nuty, które ma dane ziarno. Co będzie więc lepsze - drip czy ekspres?
Jak wybrać idealną metodę parzenia kawy dla siebie?
Warto pamiętać, że do każdej z metod sprawdzi się inna kawa. Kluczowe jest dobranie ziaren – pod kątem stopnia wypału oraz zmielenia. To te parametry mają największe znaczenie. Drip czy ekspres przelewowy lubią jasne ewentualnie średnie wypały, najlepiej single lub przemyślane blendy. Z takich ziaren przelew będzie wyraźnie owocowy i soczysty lub idealnie słodki i deserowy. Młynek trzeba ustawić na średnie lub średnio-grube mielenie. W przypadku przelewów możesz modyfikować ilość wody i ilość wsypanej kawy. Kawa do dripa powinna być mielona tuż przed parzeniem, jeżeli korzystasz z młynka zewnętrznego (ręcznego lub automatycznego), a nie wbudowanego w urządzenie. Jeżeli chcesz mieć większą kontrolę nad parzeniem postaw na przelewowy ekspres czy drip. Jeśli chcesz skrócić czas przygotowania kawy – polubisz się z modelem automatycznym.
Z kolei pod ekspres ciśnieniowy kawa powinna być wypalona na średnio lub w kierunku ciemnego. Można postawić na single arabiki lub spróbować robusty fine. Mielenie ustaw na drobne lub najdrobniejsze w zależności od możliwości ekspresu. Zmielona kawa powinna mieć wielkość nie większą niż kryształki soli. Ostateczny wybór ziaren, a także urządzenia ekspres czy drip zależy od użytkownika i jego preferencji smakowych.
Podsumowanie
Jeżeli lubisz intensywne smaki i wolisz pić espresso, to ekspres kolbowy będzie dla Ciebie najlepszym wyborem. Preferujesz kawy mleczne? Przemyśl, czy będziesz chcieć odbywać rytuał parzenia kawy w ekspresie kolbowym, czy jednak wolisz mieć mniejszą kontrolę nad procesem, ale napić się po prostu smacznej kawy - wtedy wybierz automatyczny ekspres ciśnieniowy. Lubisz szukać niecodziennych smaków w naparze i je odnajdywać? Jeżeli masz czas i ochotę na kultywowanie kultury parzenia - wybierz ręczne metody! Jeśli jesteś zabiegany i chcesz przyspieszyć proces, zdecyduj się na automatyczny ekspres przelewowy, najlepiej z wbudowanym młynkiem.
Do biura niemal zawsze zalecamy automatyczne maszyny do parzenia kawy - przelew skraca czas przebywania ludzi w kuchni, bo kawa już na nich czeka, a ekspres ciśnieniowy umożliwia im przygotować kawy z mlekiem.
