Wszystko o wodzie
Nie każdy się nad tym zastanawiał, ale to prawda. Jeżeli nie gryziemy na sucho ziaren kawy, a zwyczajnie ją parzymy, to składa się ona głównie z wody. W takim razie jakiej wody do kawy najlepiej użyć? Pewnie jak wiesz dobra będzie woda miękka ale doskonale wiem, że taka informacja to za mało, dlatego piszę dla Ciebie ten artykuł!
Czy woda ma wpływ na smak kawy?
W zależności od sposobu parzenia, w poprawnie przygotowanej kawie, zawartość wody może wynosić od 88 do 99%. Nie dziwi nas zatem fakt, iż ludzie zastanawiają się nad tym zagadnieniem.
Wpływ twardość wody na podzespoły ekspresu do kawy
Woda twarda wpływa na smak kawy, a także na niszczenie Twojego ekspresu do kawy lub zakamienianie się czajnika. Zbyt twarda woda może zakamieniać osprzęt, ale też być przyczyną awarii podzespołów w urządzeniach, tak samo jak silne kwasy czy zasady, gdy jej odczyn pH jest zaburzony. Czemu tak się dzieje? Woda twarda poprzez podgrzewanie (np. w bojlerze ekspresu) będzie wytrącać duże ilości kamienia, znacznie większe, niż gdyby była zimna.
Idealna woda do kawy według profesjonalistów
Ponieważ woda do kawy to bardzo szeroki temat i do zgłębienia go na wielu płaszczyznach, wymagane było zaangażowanie wielu ekspertów z różnych dziedzin nauki. Nad tematem wody do kawy pochyliły się największe organizacje zajmujące się kawą wysokiej jakości i organizacją zawodów baristycznych. Po wielu latach prac i publikowania prac, opracowali oni swoje normy dla wody, która służy do parzenia kawy. Stało się tak między innymi dlatego, że woda dla najbardziej wymagających parzących kawę – baristów startujących w najsłynniejszych zawodach dla baristów: World Barista Championship powinna spełniać ściśle określone kryteria, aby umożliwić jak najlepszy proces ekstrakcji kawy.
Zaś najważniejsza organizacja zajmująca się jakością kawy - Coffee Quality Institute postawiło na standardy SCA, z której się wywodzi. Specialty Coffee Association określiło wodę idealną do parzenia kawy oraz zakres akceptowalny, który wpisaliśmy w nawiasie:
World Barista Championship:
- Kolor: Przezroczysta
- Zapach: Bez zapachu
- Chlor: 0 ppm
- Sód: <10mg/L
- Odczyn: 7.0 - 8.0 pH
- TDS: 125 - 150 mg/L
- Twardość węglanowa: 60 - 80 mg/L CaCO3
- Zasadowość*: 40 mg/L
Specialty Coffee Association 2009:
- Kolor: Przezroczysta
- Zapach: Bez zapachu
- Chlor: 0 ppm
- Sód: 10mg/l (okolice 10mg/L)
- Odczyn: 7.0 pH (6,5 - 7,5 pH)
- TDS: 150 mg/L (75 - 250 mg/L)
- Twardość węglanowa: 17 - 85 mg/L CaCO3
- Zasadowość*: 40 mg/L
*Zasadowość to zdolność wody do równoważenia wzrostu kwasowości roztworu. Nie powinniśmy mylić jej z odczynem.
Dlaczego woda do kawy jest ważna?
Patrząc na tabelę dochodzimy do wniosku, że ważna jest jakość wody do kawy (smak, zapach i kolor), jej mineralizacja oraz odczyn.
Jakie poszczególne parametry wpływają na to, jak smakuje kawa?
Woda do kawy o niskim odczynie będzie potęgować kwasowość w kawie, a woda o wysokim pH tę kwasowość w kawie schowa, w przypadku espresso oraz niektórych kaw, szczególnie Robusty, może uwydatnić słoność naparu.
Zbyt niska zawartość minerałów nie pozwoli kawie otworzyć się, i kawa będzie posiadała surowy, kwaśny posmak, może być też słodowo – słodka, przypominając kukurydzę lub pszenicę, zaś zbyt wysoka mineralizacja może spowodować, że kawa będzie ciężka i pozbawiona wielu aromatów.
Skąd wziąć wodę do zaparzenia kawy?
Najprawdopodobniej nie przygotowujemy się do zawodów, tylko chcemy zaparzyć smakującą nam kawę.
Nie będziemy więc zainteresowani spełnianiem wszystkich wymagań, a jedynie tych podstawowych: czystości, zapachu, smaku, koloru oraz ogólnej mineralizacji i pH, ale w zakresie tolerancji SCA.
Istnieją gotowe, butelkowane wody, które gwarantują nam powtarzalność jej parametrów i gwarantują, że tak samo zaparzony napar, będzie smakował podobnie dziś i jutro.
Żywiecki Kryształ - woda butelkowana, woda mineralna
Wybierając wodę można nabyć we francuskiej sieci hipermarketów na literkę "C", w sieci samoobsługowych hurtowni spożywczych na "S", oraz w wielu sklepach z owocami i warzywami za przysłowiowym rogiem. Ta woda jest rozlewana wyłącznie do butli 5L.
Jest to ciekawa propozycja gotowej wody, wydobywany jest z odwiertu ,,W Borze", posiada on mineralizację 76 mg/L, odczyn 6,6 pH, więc spełnia dolne granice normy SCA. Kawy parzone na tej wodzie są bardzo czyste i rześkie, ale kawy zbyt jasno palone będą mieć problem, aby się poprawnie zaparzyć. Dlatego bardzo dobrym pomysłem jest wykorzystywanie górnych widełek temperatury do parzenia kawy z jej użyciem.
Woda demineralizowana / destylowana / odwrócona osmoza
Czy to dobry pomysł? Czysta woda tego typu nie jest dobrym pomysłem! Sama woda destylowana czy demineralizowana do kawy to zły pomysł, bo jej mineralizacja jest bliska zera. A wypicie sporej ilości takiej wody może odbić się na naszym zdrowiu powodując zaburzenia w działaniu nerek i układu krwionośnego.
Ważne jest też pochodzenie wody tego typu, najczęściej są to wody przemysłowe stosowane min. w samochodach, mogą więc znajdować się w zbiornikach nie przeznaczonych do przechowywania żywności.
Woda z osmozy powinna jeszcze zostać zmineralizowana, albo odpowiednim roztworem minerałów (o tym poniżej) albo może zostać przepuszczona przez mineralizator dolomitowy (znajdujący się z wymiennymi wkładami filtrującymi), z doświadczenia polecamy od razu ustawić w szeregu dwa mineralizatory dolomitowe. Zazwyczaj jeden taki mineralizator do wody, której użyjemy do parzenia kawy do za mało.
Tabletki i saszetki mineralizujące
Jeżeli jednak mamy bezpieczną wodę destylowaną lub wodę pochodzącą z filtra z membraną osmotyczną, to możemy pokusić się o jej dodatkową mineralizację z użyciem specjalistycznych zestawów minerałów przygotowanych specjalnie dla kawoszy.
Najbardziej popularne są minerały Third Wave Water, zestaw doczekał się już nawet dwóch odsłon, wersji classic, która jest odpowiednia do ręcznego parzenia kawy i wersji do espresso. Ponieważ jest to zestaw amerykański minerały są przeliczone na galon, dozujemy jedną tabletkę/saszetkę na 3,785 litra wody i mieszamy.
Woda filtrowana wymiennymi wkładami filtrującymi
W wielu regionach w Polsce posiadamy w kranach wodę twardą. Nie chcąc co chwilę nosić butli z wodą możemy chcieć zdecydować się na filtr do wody.
Filtry mogą być pod-umywalkowe oraz dzbankowe, które zatrzymując zanieczyszczenia sprawiają że przygotowany napój: kawa ale też herbata będą mieć dobre walory smakowe!
Jeżeli woda, którą mamy w kranie znacznie nie odbiega od norm, to podstawowy filtr tego typu może pomóc nam polepszyć smak kawy, ale wymaga to testów. Bo nie da się jednoznacznie określić wpływu tego typu filtrów na parametry wody bez jej badań w laboratorium, ponieważ woda w każdym miejscu jest inna, nawet z pozoru ta sama woda, z tego samego ujęcia, będzie się różnić parametrami. To wynika z zastosowanych rur w wodociągach, ich wieku, czystości.
Także nowoczesne osiedla budują swoje uzdatnialnie wody, które są najczęściej oparte o wymienniki jonowe - tzw. solankowe oczyszczacze. Wtedy woda będzie miękka, ale niekoniecznie kawa na tej wodzie będzie nam smakowała.
Jaka woda będzie najlepsza do parzenia kawy w kawiarni?
Niektóre kawiarnie, których obszarem działań jest kawa specialty, posiadają specjalne filtry z mineralizatorami w postaci pomp minerałów. Częstym rozwiązaniem oprócz filtrów jest też odwrócona osmoza.
Czy mogę samodzielnie zbadać wodę do parzenia kawy?
Tak, w ograniczonym zakresie, który wystarczy nam, aby powiedzieć, czy kawa zaparzona taką wodą będzie nam lepiej smakować.
W sklepach zoologicznych są dostępne testy kropelkowe oraz zestawy testów paskowych, które pozwolą nam określić twardość ogólną (GH) oraz węglanową (KH) wody, odczyn pH oraz zawartość żelaza czy azotanów. W sklepach internetowych można też znaleźć tanie konduktometry, które mierzą przewodność wody i podają wynik w TDS, proszę jednak pamiętać, iż nie mierzą one całościowej mineralizacji, a jedynie zawartość soli, które przewodzą prąd elektryczny. Możliwe, że nie będziesz musieć kupować tych zestawów, jeżeli masz w swoim towarzystwie osobę zainteresowaną akwarystyką.
Parzenie kawy – jaka jest najlepsza temperatura wody?
Czy zalewanie kawy wrzątkiem popsuje smak naparu? Ciężko dać jednoznaczną odpowiedź bo temperatura wody to tylko jedna z wielu zmiennych. Powszechnie, optymalna temperatura wody do parzenia zmielonej kawy wynosi 93*, jednak to często zależy od tego jak wypalone ziarna kawy mamy, skąd kawa pochodzi, jak została obrobiona i co najważniejsze – w jakiej metodzie będzie parzona. Ekstrakcja kawy i to czy zaparzymy ją bardziej lub mniej jest związane z temperaturą wody. Właśnie dlatego najlepiej eksperymentować z metodami i temperaturą wody podczas zaparzania kawy.
Podsumowanie
Woda do kawy ma ogromny wpływ na ekstrakcję kawy. Właśnie dlatego warto zadbać o to żeby przefiltrować wodę z kranu, aby pozbyć się z niej kamienia. Nikogo nie będę przekonywać – przetestuj to sam! Najlepiej sprawdzić to za pomocą cuppingu. Przeczytaj nasz artykuł na temat tego, jak przygotować cupping!
Źródła:
SCAA Standard | Water for Brewing Specialty Coffee [Dostęp 17.08.2020]
World Coffee Events 2018 WCE WATER STANDARD & SPECIFICATION [Dostęp 17.08.2020]